Serbest hava debisi Nedir

FAD(Free Air Delivery) kompresörün bastığı havanın emdiği havanın miktarı cinsinden ifadesidir. 20 ºC referans emiş sıcaklığına göre, atmosfer basıncında, 1 dakikada emilen hava miktarıdır ; m3/dk (metreküp/dakika).

Başkaca bir ifade yok ise, Kompresörün FAD değeri, kompresörün 1 dakikada bastığı havanın, 20 ºC’de, 1 atmosfer basınçta (0 bar efektif, 1-1.013 bar mutlak basınçta) kaplayacağı hacim anlamına gelir.

Bununla birlikte, basınçlı hava aygıtlarının kapasitesi 25 ºC’yi referans alan Nm3/dk (normal metreküp/dakika) cinsinden ifade edilebilmektedir. Hava soğudukça kompresörün bastığı havanın kütlesi artar, ısındıkça azalır. Kompresör çıkışındaki hava ısınmış olduğu için emdiğinden daha fazla hacime sahip olur. Burada asıl olan kompresörün emdiği hava miktarıdır ki, aynı miktarı çıkışına taşır ve basar.

Gerçekte boru içinden geçen havanın miktarı, kompresörün FAD değerinin çalışma basıncının mutlak (barometre) değerine bölünmesiyle bulunan değerdir aslında.

Örneğin: 8 m3/dk FAD değeri ölçülüyorsa, 7 bar efektif basınçta, bu kompresörün bastığı hava boru içinden 1 m3/dk olarak geçiyor demektir. Boru içindeki hava hızını hesaplarken bu durumu dikkate almalıdır.

Basınçlı Hava Nedir

Basınçlı hava, tamamen sıkıştırılmış veya hacmi küçültülmüş havadır. Hava sıkıştırıldığında basıncı ve sıcaklığı artar. Pnömatik sistemler, basınçlı havanın enerjisini işe dönüştürmek için kullanılır. Basınçlı hava aynı zamanda üretim makinelerini çalıştırmakta ve aletleri sürmekte kullanılmaktadır.

Sıkıştırma türleri 2 türlüdür. Bunlar:
1- Pozitif Yer değiştirmeli Sıkıştırma
2- Dinamik sıkıştırma

Basınçlı hava filtreleri görev ve çeşitleri

Atmosferden emilen havada yalnız nem bulunamaz Ortam koşullarına bağlı olarak, toz ve diğer partiküllerin yanı sıra, çeşitli buhar ve gazlar da içerir. Toz ve diğer partiküllerin önemli bir bölümü kompresörün emiş filtresinde tutulmasına karşın, gaz ve buharlar doğrudan basınçlı hava ile birlikte tesisata gider. Bu nedenle, basınçlı hava tesisatı ve pnömatik cihazlara zarar verebilecek bu tür maddelerin filtre edilmesi gerekir.

Özellikle,yağ püskürtmeli kompresörlerden sonra kullanılabilecek bu tür filtreler ile kompresörden gelen yağın önemli bir bölümü tutulur. Böylece, yağın ürün ve pnömatik devrelerde yaratabileceği sorunlardan kaçınılabilir. Aynı zamanda, kompresörden çıkan yağın zamanla basınçlı hava hatlarında birikerek hem kirliliğe yol açması, hem de kesit daralmasına neden olarak, basınç kaybı oluşturmasının önüne geçilmiş olur.

Toz ve yağ amaçlı kullanılabilecek basınçlı hava filtreleri, ön filtre ve hassas filtre olarak sunulurlar. Filtrelerin verimliliği basınçlı hava sıcaklığına bağlıdır ve verimlilikleri genellikle 20◦C basınçlı hava sıcaklığı için verilir. Bu nedenle, filtre seçimi yaparken hangi koşullarda verimlilik değeri baz alındığında bakılmalıdır. Ön filtreler 1 mikron’a kadar toz ve partikül tutulabilir. Bu filtre sonrası basınçlı havadaki yağ miktarı ise 1 ppm kadardır.

Soğutmalı Tip Basınçlı Hava Kurutucuları

Bu yöntem, buzdolapları ya da klima cihazlarına benzer bir biçimde basınçlı havanın soğutulması sonrasında yoğuşan nemin basınçlı havadan yeniden oda sıcaklığına yakın bir sıcaklığa kadar ısıtılması olarak tanımlanabilir. Bu tip basınçlı hava kurutucularda soğutucu gaz olarak freon gazı kullanıldığı için, freonlu kurutucu olarak da bilinir.

   Kurutucunun çalışma kontrolü bakımından,soğutmalı tip kurutucular iki grupta toplanır. Bunlardan biri ısıl kütleli kurutucular, diğeri ise dorudan genleşmeli kurutuculardır. Her iki tip kurutucuda basınçlı hava devresi ve freon devresi olmak üzere iki ayrı devre vardır. Freon devresindeki soğutucu gazı sıkıştıran kompresörün sürekli çalışması yada çalış-dur şeklinde çalışmasına göre farklılık gösterirler.

   Soğutmalı tip kurutucuların tümünde soğutma işlemi aynı şekilde yapılır. Bu kurutucularda iki ayrı devreden söz edilebilir.Bunlar, gaz devresi ve basınçlı hava devresidir.

Kompresör Soğutucuları

Hava sıkıştırma süreci boyunca kompresörün kullandığı elektrik enerjisinin yaklaşık %78’i ısıya dönüşür. Bu süreç sırasında açığa çıkan ısının kompresörden uzaklaştırılması kompresörün sağlıklı şekilde çalışması için önemlidir. Kompresörün soğutulması genellikle hava ve/veya su ile gerçekleştirilir.

Hava giriş soğutucuları, özellikle ortam sıcaklığının yüksek olduğu uygulamalarda kompresöre alınan havanın olabildiğince soğutulması amacıyla kullanılır. Bu şekilde sıcak havaya göre daha yoğun olan soğuk havanın her bir sıkıştırma çevriminde daha yüksek miktarlarda sıkıştırılması sağlanır. Ayrıca kompresöre alınan havanın soğuk olması sonraki aşamalarda ara soğutucular ve çıkış soğutucularında harcanması muhtemel eforu da azaltmaktadır.

Ara soğutucular, genellikle iki veya daha çok kademede sıkıştırma işlemini gerçekleştiren kompresörlerde ısınan havanın kademeler arasında soğutularak sistem verimini korumak amacıyla kullanılmaktadır.